MTA’nın canlı fay hattı haritasını güncellemesi, Prof. Dr. Okan Tüysüz’ün depremle ilgili uyarılarıyla birleşerek Türkiye genelindeki deprem riskine dair önemli bilgiler sunuyor. 45 kentte 5,5 ve üzeri depremlere neden olabilecek 485 canlı fayın tespit edildiği bu araştırma, toplumun deprem hazırlıkları açısından dikkate alması gereken önemli bir kaynak.
Prof. Dr. Okan Tüysüz, NTV’deki canlı yayında, Türkiye’nin 3 önemli fay hattını vurgulayarak, özellikle İzmir, Balıkesir, Manisa gibi birinci derece risk taşıyan şehirleri sıraladı. Fay hatlarının geniş bir coğrafyada uzandığına ve bu bölgelerin deprem riski altında olduğuna vurgu yaptı.
Tüysüz’ün ifadesine göre, Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı ve Ege Bölgesi’nde sıkça görülen faylar, ülkemizi önemli bir deprem riski altında tutuyor. Kuzey Anadolu Fayı’nın belirli bir kısmının henüz kırılmadığına dikkat çekerek, bu bölgede olası bir depremin 7.2-7.4 büyüklüğünde olabileceği uyarısını yaptı.
İstanbul’un özellikle tarih boyunca yaşadığı deprem etkilerine vurgu yaparak, kentin faysız olmasına rağmen Marmara Denizi’nden geçen bir fay nedeniyle ciddi hasarlar gördüğünü ifade etti. Bu bağlamda, İstanbul’un deprem hazırlıklarını güçlendirmesi ve binaları kontrol etmesi gerektiğini vurguladı.
Yapılan araştırmada 45 ilde 5,5 ve üzeri deprem üretebilecek 485 diri fay bulunurken, birinci derece risk altında olan şehirler; İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale ve Siirt oldu.
3 FAY HATTI ÖNEMLİ
Ancak Türkiye’nin 3 tane önemli fayı var. Bunlardan bir tanesi Kuzey Anadolu Fayı, Bingöl Karlıova’dan başlayan Karadeniz’e paralel uzanan, Marmara Denizi’ni geçen ve oradan Kuzey Yunanistan’a uzanan Kuzey Anadolu Fayı bin 600 kilometre boyunda ve dünyanın en önemli faylarından bir tanesi. İkincisi, Doğu Anadolu Fayı, bu yıl bize çok büyük acılar yaşatan 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerini yapan. Yine Bingöl Karlıova’dan başlıyor, Hatay’a kadar gelip oradan Ölüdeniz Fayı ile birleşip Kızıldeniz’e kadar uzanıyor. Bu da 6 bin 500-700 kilometre uzunluğunda.
7.4’E KADAR DEPREM ÜRETEBİLİR
Kuzey Anadolu Fayı’nın kırılmamış bir bölümü var, Erzincan biliyorsunuz 1939 büyük bir deprem ile sarsıldı arkasından 1992’da Erzincan Ovası’nın doğu ucunda bir deprem meydana geldi. 1939’da Kargapazarı dediğimiz fay kırılmıştı. 2’sinin arasında kırılmamış bir parça var. 1784’de büyük bir deprem üretmiş. Deprem olduğu takdirde 7.2-7.4 büyüklüğünde bir deprem üretmesini beklediğimiz bir fay var.
Ege Bölgesi’nde ise kısa ancak çok sık fay var her fay olacak yerde deprem olacak diye bir şey yok. Depremlerin bir tekrarlanma periyodu var. Kimileri yılda kimileri 500 kimileri 10 bin kimileri 10 bin yolda bir deprem üretiyor. Tekrarlanma aralığını dikkate almak kaydı ile fay üzerindeki yerleşim yerleri tehlikeli sayılabilir.
İstanbul’a baktığımız zaman, İstanbul’da diri fay yok. Baktığımız zaman İstanbul 1509’da 1766’da bu Marmara Denizi’nden geçen faydan dolayı ciddi hasar görmüş bir bölge. İçinde fay olmasa bile bu yüzden zarar görme ihtimali yüksek bir ilimiz.
DEPREM BEKLENEN İLLERİ SIRALADI, UYARDI
6 Şubat depremin düşünecek olursak, fay daha önce kırılmış bölgeleri kırdı. Bir olasılık fayın tüm Marmara’yı kırmasıdır. Bütün Marmara’yı kırdığı takdirde aşağı yukarı 160 kilometre uzunluğunda bir fay kırılır. Bu da yıkıcı ve büyük bir deprem meydana getirir.
Bu anlamda da tehlikelidir. Marmara çevresinde deprem bekliyoruz, Bingöl Yedisu’da bir deprem bekliyoruz. Kıbrıs’a doğru Hatay açıklarında bir deprem bekliyoruz.
