Havalar soğuyup boğaz ağrıları başladığında, demleyip içtiğimiz şifalı bitkilerden biridir adaçayı. Binlerce yıldır şifa maksadıyla sofralarımıza gelir. Cilt sağlığından beyin sağlığına birçok yerde faydasını da gördüğümüz bu güçlü aromatik bitki Avrupa mutfaklarında yemeklerin önemli bir parçasıdır da.
İçerisinde B grubu vitaminler, C, K vitamini, kalsiyum, magnezyum, fosfor, sodyum, potasyum, çinko, demir gibi minerallerle beraber o keskin kokusunu veren kafur bulunur. Bu sayede sinir uçlarını uyarır ve zindelik kazanmaya yardım eder. Antioksidanlar sayesinde yaşlanma karşıtı etki gösterir ve beyin sağlığını destekler. Fakat her bitkide olduğu gibi adaçayında da günlük bir iki fincanı aşmamak önemlidir. Haddini aşan her şey gibi şifalı bitkiler de fazla tüketildiğinde zıddına dönebilirler. Eski zamanlarda etin daha uzun süre saklanabilmesi için tütsü olarak kullanılan bu bitki, uzun ömrü sembolize edermiş. Dünyada binin üzerinde çeşit adaçayı vardır. Ülkemizde bizim topraklarımıza has 51 farklı çeşit adaçayı yetişir. Her birinin aroması, çiçeği, kokusu birbirini andırsa da farklılıkları vardır. Eski Türk mutfağında adaçayının hakim olduğu çokça tarif bulunmasa da, bugün modern Türk mutfağında birçok tarife rastlayabiliyoruz. Güçlü aromasını harika biçimlerde işleyen onlarca usta el, lezzetli tarifleri bizim için internet ortamına bırakmışlar. Gelin biz de bugün adaçaylı hoş tarifler deneyelim. Sağlıklı, mutlu pazarlar diliyorum.
lHamur için l300 g. un l100 g. fındık l150 g. tereyağı l1 yumurta l3-4 yemek kaşığı soğuk su lBir fiske tuz
l50 g tereyağı l2 avuç adaçayı yaprağı
l1 yemek kaşığı sıvı yağ l2 dilim bal kabağı l300 ml çiğ krema l1,5 su bardağı süt l5 yumurta l1 çay kaşığı karabiber l2 tatlı kaşığı Hindistan cevizi rendesi l100 gram koyun peyniri veya ezine peynir
Fındığı üzerine bir fiske tuz ekleyip robottan geçirelim. Üzerine unu ekleyelim ve karıştıralım. Ardından tereyağını lokma lokma ilave edelim. Suyu ekleyelim. Yumurtanın sarısını ilave edip bir hamur haline getirelim. Streç filmle sarıp dinlendirelim. Tereyağını tavada eritelim. Adaçaylarının üçte birini içine atıp biraz ısıtalım ve aromasının yağa geçmesini sağlayalım. Bal kabağını ince ince doğrayalım. Üzerine karabiber ekleyelim. Adaçaylarını süzgeç yardımıyla yağdan çıkarıp balkabaklarını yağın içine atalım. Bal kabağı ve tereyağı karışımını 200 derecelik fırında 20-25 dakika pişirelim. Ayrı bir yerde kalan adaçaylarını çok ince kıyalım. Süt, krema, rende hindistan cevizi, 4 yumurta ve bir yumurta sarısını iyice karıştıralım. Adaçayını ve rende peyniri ve balkabağını ezerek ekleyelim. Hamuru merdane ile açıp bir tart kalıbına yerleştirelim. Üzerine çatalla delikler açalım. 180 derecelik fırında altın sarısı renk alana kadar pişirelim. Dolguyu üzerine yerleştirip tekrar 15 dakika fırınlayalım. Afiyet olsun.
l2 su bardağı ekmek kırıntısı l1 büyük kuru soğan l2 diş sarımsak lBir avuç taze adaçayı lBir avuç maydanoz yaprağı l1 çay bardağı sıvıyağ l2 yumurta l1 çay kaşığı karabiber l1 çay kaşığı tuz
Kuru soğanı dörde bölüp ince ince doğrayalım. Sarımsakları ezelim. Adaçayını ve maydanozu doğrayalım. Bir tavada yağı kızdırıp soğanları öldürelim. Sarımsakları atalım ve bir iki kez karıştıralım. Adaçayını ilave edip birkaç kez daha karıştıralım. Tavayı 10 dakika soğutalım. Yumurtaları tuz ve baharat ilave edip çırpalım. Ekmek kırıntısı, soğanlı karışım, kıyılmış maydanoz ve yumurtayı karıştıralım. Dinlendirelim. Pişirme kağıdı serdiğimiz bir tepsiye, tatlı kaşığı yardımıyla karşımdan küçük köfteler dökelim. 200 derecede fırında 20 dakika , kızarana kadar pişirelim. Yanında bir dip sos veya yoğurtla servise alalım. Afiyet olsun.
